Onvervuld

Es gibt ein erfülltes Leben trotz vieler unerfüllter Wünsche.

Dietrich Bonhoeffer

Je kunt een vervuld leven leiden, ondanks vele onvervulde verlangens. Dietrich Bonhoeffer

Een avontuur

Wie wel eens de kinderanimatie ‘Up’ heeft gezien, herinnert zich waarschijnlijk wel de krachtige opening. In enkele minuten wordt zonder woorden het levensverhaal verteld van Ellie, de vrouw van de verbitterde weduwnaar die de hoofdrol speelt. Ellie was een avontuurlijk meisje met een droom om ooit naar de Paradijs Watervallen te gaan in Zuid-Amerika. Carl en Ellie ontmoeten elkaar als kind, en raken bevriend door hun gezamenlijke passie voor ontdekkingsreizen. Ze trouwen, maar tot Ellie’s grote verdriet blijkt ze onvruchtbaar. De droom van een gezin kan niet in vervulling gaan.

Ze hebben het goed samen, maar ze zijn niet rijk. Dus moeten ze hard sparen voor die andere droom, een reis naar de Paradijs Watervallen. Telkens gebeuren er echter dingen waarvoor ze hun spaarpot moeten aanspreken, zoals een storm die het huis beschadigt. Uiteindelijk zijn ze beiden al op leeftijd als eindelijk de vliegtickets gekocht worden. Kort voor de reis wordt Ellie echter ziek en sterft ze. Ze laat hem een fotoboek na met al haar lievelingsfoto’s van hen samen.

Het zijn eenvoudige foto’s, samen picknicken, samen eendjes voeren, samen wandelen. Het was iets totaal anders dan Ellie en haar man voor ogen hadden. Maar aan het einde van haar fotoboek staat een boodschap voor haar man ‘Bedankt voor het avontuur!’ Haar fotoboek begon met grote dromen over ontdekkingsreizen, maar het eindigde met dankbaarheid voor het leven dat ze samen met haar man had gekregen. Hij heeft vervolgens de hele film nodig te leren zijn bitterheid over zijn onvervulde verlangens los te laten en diezelfde dankbaarheid te vinden.

Buiten bereik

In deze grappige animatiefilm ligt een boodschap die op heel veel punten het echte leven raakt. We hebben allemaal onze dromen. Sommige daarvan gaan in vervulling, maar veel blijven onvervuld. Bonhoeffer wist daar alles van. Hij verloofde zich met Maria von Wedemeyer, maar werd gearresteerd drie maanden na de verloving. Uiteindelijk werd hij vlak voor de bevrijding geëxecuteerd en kon hij nooit met zijn geliefde trouwen.

In onze maatschappij worden we aangemoedigd onze dromen na te jagen. En ik denk dat het inderdaad goed is om iets te doen met de passie en talenten die God ons gegeven heeft. Maar dat we ons eigen leven kunnen ‘maken’ is een illusie. Een pandemie kan een einde maken aan een zorgvuldig opgebouwd bedrijf, de geboorte van een gehandicapt kind aan een gewilde carrière, een echtscheiding aan de droom van een ideaal gezin, en ontslag kan ertoe leiden dat je je droomhuis moet verkopen. Maar er zijn ook gewoon dingen die buiten ons bereik kunnen blijven. Hoeveel mensen blijven niet ongewenst alleen of kunnen door omstandigheden nooit de studie of het werk doen waar ze van gedroomd hadden?

Een ander land

Waar Bonhoeffer over spreekt, is dat een vervuld leven los staat van de vervulling van veel natuurlijke, goede verlangens die mensen hebben. C.S. Lewis schrijft dat onze verlangens ons wijzen naar een andere plek. Want ook als we wel krijgen wat we willen, blijkt het toch niet helemaal die vervulling te geven die we ervan verwachtten. Die diepe verlangens zijn niet gemaakt om op aarde vervuld te worden, maar om ons te doen zoeken naar dat andere land. Hier blijft er een element van rusteloosheid, van incompleet zijn.

Hoe kunnen we dan vervuld leven? In het navolgen van Jezus. Op die weg is zowel zegen als beproeving, worden sommige aardse dromen vervuld en sommigen niet. Maar het is de goede weg, die leidt naar de plek waar al onze diepste verlangens meer dan vervuld zullen worden. Met die hoop reizen we verder.